Pomimo stale rosnącej niezawodności urządzeń pamięci masowej, utrata danych cyfrowych pozostaje bardzo powszechnym zjawiskiem. Częstymi przyczynami utraty plików są min. błędy ludzkie, awarie oprogramowania i sprzętu (np. wirusy komputerowe, malware, ransomware), przerwy w dostawie prądu. Na szczęście informacje przechowywane na nośniku cyfrowym prawie zawsze można odzyskać. Poniższy artykuł wyjaśnia, czym jest odzyskiwanie danych, opisuje najczęstsze problemy związane z utratą danych oraz sposoby ich rozwiązywania.
Profesjonalne odzyskiwanie danych – https://datarecoverylab.pl/
Podstawowe informacje na temat odzyskiwania danych
Odzyskiwanie danych można zdefiniować jako proces uzyskiwania informacji znajdujących się na nośniku danych, do których dostęp w standardowy sposób nie jest możliwy z powodu ich wcześniejszego usunięcia lub pewnego uszkodzenia nośnika cyfrowego. Do odzyskania brakujących plików stosuje się różne podejścia, ale tylko pod warunkiem, że ich zawartość znajduje się gdzieś w magazynie. Na przykład odzyskiwanie danych nie obejmuje sytuacji, w których plik nigdy nie został zapisany w pamięci trwałej, na przykład dokumentów, które zostały utworzone, ale ostatecznie nie mogły zostać zapisane na dysku twardym z powodu awarii zasilania. Ponadto żadna z istniejących metod przywracania nie jest w stanie poradzić sobie z przypadkami trwałego wymazania, które ma miejsce, gdy inne informacje zajmą miejsce na dysku – w takiej sytuacji utracone pliki można odzyskać tylko z zewnętrznej kopii zapasowej.
Ogólnie techniki odzyskiwania danych dzielą się na dwa rodzaje: oparte na oprogramowaniu i polegające na naprawie lub wymianie uszkodzonych elementów sprzętowych w warunkach laboratoryjnych. W większości przypadków stosowane jest podejście programowe, które polega na wykorzystaniu wyspecjalizowanych narzędzi, które są w stanie zinterpretować logiczną strukturę pamięci problemu, odczytać wymagane dane i dostarczyć je użytkownikowi w formie nadającej się do dalszego kopiowania. Naprawy fizyczne przeprowadzane są przez specjalistów w najcięższych przypadkach, np. gdy niektóre części mechaniczne lub elektryczne dysku przestają działać – w tym przypadku wszystkie działania ukierunkowane są na jednorazowe wydobycie krytycznej zawartości, bez możliwość dalszego korzystania z wadliwego urządzenia.
Najbardziej typowe przypadki utraty danych
Ogólnie rzecz biorąc, sukces procedury ratowania danych zależy w dużym stopniu od wyboru właściwej metody odzyskiwania i jej terminowego zastosowania. Dlatego bardzo ważne jest, aby zrozumieć naturę konkretnego przypadku i wiedzieć, co można zrobić w każdym konkretnym scenariuszu. Natomiast niewłaściwe działania mogą doprowadzić do nieodwracalnego zniszczenia informacji.
Do najczęstszych przyczyn utraty danych należą:
- Przypadkowe usunięcie plików lub folderów Każdy system plików zachowuje się inaczej podczas usuwania pliku. Na przykład w systemie Windows system plików FAT oznacza wpisy katalogu plików jako „nieużywane” i niszczy informacje o alokacji pliku (z wyjątkiem początku pliku), w NTFS tylko wpis pliku jest oznaczony jako „nieużywany” , wpis jest usuwany z katalogu, a miejsce na dysku jest również oznaczane jako „nieużywane” ; większość systemów plików Linux/Unix niszczy deskryptor pliku (informacje o lokalizacji pliku, typie pliku, rozmiarze pliku itp.) i oznacza miejsce na dysku jako „wolne” . Głównym celem usunięcia pliku jest zwolnienie przestrzeni dyskowej używanej przez plik do przechowywania nowego pliku. Ze względu na wydajność przestrzeń dyskowa nie jest natychmiast czyszczona, co powoduje, że rzeczywista zawartość pliku pozostaje na dysku, dopóki ta przestrzeń dyskowa nie zostanie ponownie wykorzystana do zapisania nowego pliku.
- Formatowanie systemu plików Formatowanie systemu plików może zostać uruchomione przez pomyłkę, na przykład w wyniku podania niewłaściwej partycji dysku lub z powodu niewłaściwego obchodzenia się z pamięcią masową (np. urządzenia NAS zwykle formatują pamięć wewnętrzną po próbie rekonfiguracji RAID). Procedura formatowania tworzy puste struktury systemu plików w pamięci masowej i nadpisuje później wszelkie informacje. Jeśli typy nowego i poprzedniego systemu plików pokrywają się, niszczy istniejące struktury systemu plików, zastępując je nowymi; jeśli typy systemów plików różnią się, struktury są zapisywane w różnych lokalizacjach i mogą wymazać zawartość użytkownika.
- Logiczne uszkodzenie systemu plików Nowoczesne systemy plików posiadają wysoki poziom ochrony przed błędami wewnętrznymi, jednak często pozostają bezradne wobec awarii sprzętu lub oprogramowania. Nawet niewielka część niewłaściwej treści zapisana w niewłaściwym miejscu w pamięci masowej może spowodować zniszczenie struktur systemu plików, zerwanie łączy obiektów systemu plików i uniemożliwienie odczytu systemu plików. Czasami ten problem może wystąpić z powodu awarii zasilania lub sprzętu .
- Utrata informacji o partycji Ta awaria może wystąpić z powodu nieudanej operacji „fdisk” lub błędów użytkownika , które zwykle skutkują utratą informacji o lokalizacji i rozmiarze partycji.
- Awaria pamięci masowej Jeśli podejrzewasz jakiekolwiek fizyczne problemy z pamięcią (np. urządzenie nie uruchamia się, wydaje nietypowe dźwięki, przegrzewa się, ma problemy z odczytem itp.), nie zaleca się samodzielnego podejmowania jakichkolwiek prób odzyskiwania danych . Urządzenia lub nośniki należy oddać do specjalistycznego serwisu . Jeśli wystąpiła awaria systemu RAID (awaria jednego dysku w RAID 1 lub RAID 5, awaria maksymalnie dwóch dysków w RAID 6 itd.), przywrócenie jest możliwe bez brakującego dysku, ponieważ nadmiarowość RAID umożliwia odtworzenie zawartość uszkodzonego komponentu. Podsumowanie Awaria sprzętowa nośników, lub logiczne błędy dysku nie zawsze muszą oznaczać całkowitą utratę danych. Bardzo ważne jest to, aby nie podejmować samodzielnej próby odzyskania informacji, bez specjalistycznej wiedzy. Warto wówczas skorzystać z pomocy wykwalifikowanego serwisu, który posiada do tego celu niezbędną wiedzę i narzędzia.